Tek tip üretilen proteinler sorumlu oluyor!
Multipl miyelom, kemik iliğinde bağışıklık sistemimizin bir kısmından sorumlu olan plazma hücrelerinin hastalığı. Olağan şartlarda plazma hücreleri bağışıklık sistemimizde kilit rol oynayan ve immün globülin ismi verilen bir küme protein (antikor) salgılıyor. Ancak bazen artan plazma hücreleri, yalnızca tek tip, işlevi olmayan olağandışı bir protein salınımına neden oluyor. Bu olağandışı durum olağan antikorların imalinde da önemli eksiklikler oluşturuyor. Kemik iliğinde sayıca artan plazma hücreleri, öbür olağan kemik iliği hücrelerinin üretimine mahzur olabiliyor. Bunun sonucunda da multipl miyelom kanseri gelişiyor.
Erkeklerde daha fazla görülüyor
Multipl miyelom hastalığının neden oluştuğu şimdi bilinmese de birtakım faktörlerin riski artırdığı belirtiliyor. Yapılan araştırmalara nazaran; multipl miyelom erkeklerde, ileri yaşlarda (ortalama görülme yaşı 60) ve aile hikayesi olan bireylerde daha yaygın görülüyor. Bunların yanı sıra “radyasyona maruz kalmak, enfeksiyonlar, kronik inflamasyon, böcek öldürücü tarım ilaçlarına maruz kalmak, petrokimya sanayisinde yahut ahşap işlerinde çalışmak” da riski artıran etkenler ortasında yer alıyor.
Dünyada en çok kemik iliği nakli yapılan hastalık
Multipl miyelomun tedavisinde maksat, hastaların ömür müddetlerini uzatmak ve kaliteli bir ömür sürmelerini sağlamak. Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner, multipl miyelomun dünyada en çok kök hücre transplantasyonu, bir diğer deyişle kemik ilgi nakli yapılan bir hastalık olduğunu belirterek,“Günümüzde kemoterapi yaklaşımları giderek azalıyor ve bunların yerini maksada yönelik antikor tedavileri, hücre içi sinyal mesajlarını gaye alan ve hücreleri vefata sürükleyen tedaviler alıyor. Bu tedavilerle ortalama 5 yıl olarak bildirilen sağ kalım müddetleri 10 yılın üstüne çıktı ve bu gidişle çok daha artacağa benziyor” diyor.
EN SIK GÖRÜLEN 3 BELİRTİSİNE DİKKAT!
Multipl miyelom hastalığında üç temel belirti ön plana çıkıyor. Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner,bu belirtileri şöyle özetliyor:
Şiddetli kemik ağrısı
Multipl miyelom hastalığının en yaygın belirtisini kemiklerde zımba ile delinmiş üzere bir manzaraya sahip olan doku kaybı oluşturuyor. Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner, doku kaybına bağlı olarak şiddetli kemik ağrısı ve bizatihi oluşan kırıklar gelişebileceğini belirterek, “Dolayısıyla şiddetli kemik ağrıları ve nedensiz kırıklarda bu hastalığı düşünmek gerekir” diyor.
Nedeni belirlenemeyen kansızlık
Plazma hücreleri tarafından işgal edilen kemik iliği olağan işlevini yapamadığında bundan en çok kan hücreleri etkileniyor ve kansızlık oluşuyor. Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner, bu nedenle yüksek sedimantasyon pahası olan ve nedeni gösterilemeyen kansızlık sorunu yaşayan orta yaş üstü hastalarda multipl miyelomun kesinlikle akla gelmesi gerektiğini vurguluyor.
Sebebi anlaşılamayan böbrek yetmezliği
Multipl miyelomun bir başka bulgusu ise nedeni anlaşılamayan böbrek yetmezliği olabiliyor. Olağandışı plazma hücrelerinin salgıladığı olağandışı proteinler böbreklerden atılırken işlevlerini bozabiliyor. Kanda kalsiyum pahası yükselebiliyor ve buna bağlı olarak böbrek yetmezliği, yorgunluk, kalp ritim bozukluğu, mide bulantısı ile kusma üzere meseleler ortaya çıkabiliyor.