E-ticaret platformlarında ucuz alışverişe yönelen tüketiciler, uydurma tehlikesiyle müsabakaya başladı. Bilhassa spor ayakkabı, parfüm üzere eserleri benzerlerinden çok ucuz fiyatlarla alan vatandaşlar, özgün yerine taklit eserleri teslim alabiliyor. Yürürlükteki mevzuata nazaran, e-ticaret yapan satıcıların dışında, satışa aracılık eden platformlar da uydurma eserlerden sorumlu tutulabiliyor.
Son periyotlarda spor ayakkabı, çanta, parfüm, saat, elektronik eşya üzere gereksinimlerini internet üzerinden almayı tercih eden vatandaşlar, uydurma ve taklit eserlerle müsabakaya başladı.
Milliyet’te yer alan habere nazaran; Teslim edilen eserlerin taklit olduğunu gören vatandaşlar, iade için e-ticaret platformlarına başvuruyor.
Edinilen bilgilere nazaran, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişikliklerle, e-ticaret yapan tüccarların yanı sıra, satışa aracılık eden büyüklü küçüklü platformlar da buralarda satılan geçersiz ve taklit eserlerden sorumlu tutulabiliyor.
Düzenleme daha evvel kimi kısımlarının iptal edilmesi için yüksek yargı organlarına taşınmış lakin itirazlar reddedilmişti. Yasaya nazaran, kendisine ilişkin lisanslı bir eserin sahtesinin internetten satıldığını belirleyen firma, bunun kaldırılmasını satıcıdan isteyebililiyor. Bildirilen malın satıştan kaldırılmaması halinde talep, e-ticaret platformuna iletiliyor. Platform ise bildirilen eseri kaldırmakla yükümlü tutuluyor. Mahallî satıcıların yanı sıra küresel firmalar da internet üzerindeki geçersiz eserlerle ilgili platformlarla irtibata geçerek, bunların kaldırılmasını talep edebiliyor. Aksi halde e-ticaret platformları yaptırımla karşılaşabiliyor.
Buna rağmen, e-pazaryeri ismi da verilen online satış platformlarında satışa konan her eserin özgünlüğünün denetim edilmesi için bir ön denetim sistemi bulunmuyor. Bir eserin uydurma ya da ayıplı olarak satışa çıkarılması, e-ticaret platformu için tek başına yaptırımı getirmiyor. Yasal süreç, eserin şikayet edilmesinden sonra başlıyor. Yetkililer, kelam konusu platformlarda her gün binlerce eserin satışa çıkarıldığına dikkat çekerek, bunların evvelce platform üzerinden denetim edilmesinin mümkün olmadığını söz ediyor.
Tüketiciler için bu eserlerin iadesi ve satıcının şikayet edilmesi yolları ise açık. E-ticaret platformları, tüketicinin iade prosedürlerini kolaylaştırmak ve istenmeyen eser için ödeme yapılmasını önlemek ismine, inançlı ödeme metotlarını devreye alıyor. Pek çok tüketici de bu teminat nedeniyle büyük platformları tercih ediyor. Kesim yetkililerine nazaran, e-pazaryerleri de düzmeceden şikayetçi ve buradan kaynaklanan şikayetleri ortadan kaldırmak için sistemler geliştiriyor.
Alışverişlerinde yaşadıkları mağduriyetleri çeşitli kanallardan Ticaret Bakanlığı’na ileten tüketiciler, geçen yıl en çok, internet alışverişlerini de içeren “mesafeli sözleşmeler” konusunda şikayet yaptı. Bakanlığa ulaşan 130 bini aşkın tüketici şikayetinin 35 binden fazlası, “mesafeli sözleşmeler”den geldi.
İnternetten sipariş edilen eseri, stokta bulunmadığı gerekçesiyle teslim etmeyen firmalara verilen 9 milyon lirayı aşkın cezaya karşın, e-ticarette “stok” oyunu da devam ediyor. Kimi satıcılar evvel stokta bulunan eserleri vatandaşa satıp ödemesini garanti altına alıyor, daha sonra “stoğumuzda yok” dedikleri eseri iptal ederek artırımlı fiyattan satışa koyuyor.
Şirketlere ikazda da bulunan bakanlık, “malın stokta bulunmaması” münasebetinin de teslimatın yerine getirilmemesi için mazeret olarak kullanılamayacağını bildirmişti.